Krzysztof Muszkowski

(1919-2012)

Urodził się w 1919 roku w Warszawie, w rodzinie inteligenckiej. Ojciec Krzysztofa, dr Jan Muszkowski, był wybitnym polskim bibliotekarzem i księgoznawcą o dużym dorobku naukowym i publicystycznym, pełniącym do 1936 roku funkcję dyrektora Biblioteki Krasińskich.

W roku 1937 Krzysztof ukończył Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Warszawie, które upamiętnił wiele lat później w opowiadaniu Chłopcy od Mickiewicza. W czasach studenckich należał do Związku Młodzieży Demokratycznej, współpracując z pismem „Orka na Ugorze”. Po maturze studiował w Belgii i Francji.

W sierpniu 1939 roku powrócił do Warszawy. Wziął udział w kampanii wrześniowej, walcząc w obronie Lwowa. Po zakończeniu kampanii znalazł się w Wilnie, gdzie uczestniczył w działaniach Związku Walki Zbrojnej. W maju 1941 roku został aresztowany przez NKWD i uwięziony w Wilnie, a następnie wywieziony w głąb Rosji i osadzony w łagrze. Zwolniony pod Nowosybirskiem, przedostał się pieszo i koleją do wsi Tockoje nad Samarą, do 17. Pułku Lwowskiego, formującej się zimą 1941 roku 6. Dywizji Armii Polskiej generała Andersa. Po uformowaniu Dywizja została przewieziona na południe Rosji, do obozów tymczasowych, a stamtąd do Krasnowodska i przez Morze Kaspijskie do Persji i Iraku, skąd Krzysztof dostał się do Egiptu. Z grupą ochotników do lotnictwa angielskiego dotarł z Suezu na francuskim transatlantyku „Ile de France” przez Rio Janeiro do Glasgow. Po przejściu szkolenia dla personelu latającego został przydzielony do Polskiego bombowego Dywizjonu 300 Ziemi Mazowieckiej, w którym latał jako nawigator na samolotach Lancaster.

Po zakończeniu wojny i demobilizacji pozostał w Anglii. Od kwietnia 1946 przez 6 lat sekretarzował w Londynie redaktorowi Mieczysławowi Grydzewskiemu we wznowionym tygodniku „Wiadomości”. Ożenił się z urodzoną w Warszawie Izabellą Blauth – artystką plastyczką, której rzeźby znajdują się m.in.: w kościele Polskiej Wspólnoty na Ealingu, w kościele św. Augustyna oraz w Szkole im. Cecylii Plater-Zyberkówny w Warszawie i w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach. Po ślubie przyjął z żoną nazwisko Blauth-Muszkowski. Miał dwóch synów – Christophera i Johna.

W 1952 roku podjął pracę w reasekuracjach w londyńskim City, w których przepracował 47 lat, przez 20 lat podróżując zawodowo po świecie. Był dyrektorem jednej z firm Lloyd's of London.

Przez kilkadziesiąt lat zmagał się z poważną chorobą nowotworową, przez którą jesienią 1978 roku utracił prawe oko; odtąd nosił nieodłączną czarną opaskę.

Współpracował jako korespondent i publicysta z licznymi pismami i organizacjami, m.in.: „Orzeł Biały” (Londyn) i londyńskie „Wiadomości” (sekretarz redakcja w latach 1946-1951/52), Radio „Voice of America”, Polska Sekcja BBC, „Nowa Polska” (Londyn), „Ostatnie Wiadomości” (Mannheim), „Tygodnik Polski” (Melbourne), „Dziennik Polski” oraz „Tydzień Polski” w Londynie i paryska „Kultura”. We wszystkich publikacjach używał nazwiska Krzysztof Muszkowski. Przeprowadzał przez wiele miesięcy wywiady z Edwardem Raczyńskim – ostatnim Prezydentem RP na uchodźstwie, wydane w książce Czas wielkich zmian. Rozmowy z Edwardem Raczyńskim przeprowadzone przez Krzysztofa Muszkowskiego (Paryż 1990).

Szkice, opowiadania, felietony i recenzje, zamieszczane przez ponad pół wieku w prasie emigracyjnej, opublikował w następujących książkach: Inter Alia (Londyn 1990), Intra Muros (Kraków 1993), Notatki londyńskie (1993-1997) (Toruń 1997), Parasol angielski (Lublin 2002), Spod angielskiego parasola (Toruń 2006), Kroniki londyńskie (Toruń 2009).

Był członkiem Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (pełniąc przez 10 lat funkcję wiceprezesa), Związku Dziennikarzy RP na Obczyźnie oraz Stowarzyszenia Pisarzy Polskich z siedzibą w Warszawie. Współpracował z Archiwum Emigracji w Toruniu jako członek Kolegium doradczego.

W 2009 roku otrzymał nagrodę główną za całokształt twórczości przyznaną przez Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie, a ufundowaną przez Stowarzyszenie Polskich Kombatantów.

Zmarł w Londynie 4 lipca 2012 roku.

[biogram na podstawie: www.rudowscy.sad1.pl]