Ireneusz Kocyłak
Posłowie Piotr Sanetra
Wydanie I Lublin: Norbertinum, 2015 Objętość 102, [1] s. Format 135 x 205 mm Oprawa miękka klejona ISBN 978-83-7222-530-6
[ Tom poezji ]
Dlaczego dzieje się to co się dzieje i stanie się to co się ma stać
Niebo sufitu zadymione sztucznego słońca wątłe światło. Nikotynowy niesmak w ustach a w studni nocy wielka susza.
Więzienia ciała cerber strzeże że nawet dusza się nie wymknie dziurką od nosa ani uchem do baru nieba (tuż za rogiem).
Wytrwały cerber w skórze żony (miłości któreż to wcielenie?) – kiedyś w mordercę się przemieni by prosto w serce cios mi zadać.
Niebo sufitu pochmurnieje ktoś rozbił sztuczne słońce lampy w ciemności świecą złote ręce które unoszą moje łoże.
Łopocze sztandar prześcieradła poeta wdycha (całą piersią) bezkres przestrzeni. (Nic że ranią odłamki gwiazd i słońc opiłki).
Gdzieś z dołu niesie się wołanie cerbera żony: „Wróć kochanie!”
Poeta śmiechem odpowiada z obłoku wszystkich świętych zdrajców.
(1981)
O książce
Dramaturgiczność jest jedną z głównych cech poezji Ireneusza Kocyłaka, genetycznie zapewne umocowaną w jego aktorskim i teatralnym powołaniu, a doskonaloną w twórczości literackiej związanej ze sceną (dramaty, słuchowiska radiowe). W obecnym dwuczęściowym zbiorze apostroficzny kierunek wypowiedzi (ku „ty”) wciąż towarzyszy ekspresji lirycznego „ja”. Niemal każdy wiersz wzbudza sytuację dialogu, który płynie w zasadzie jednym strumieniem poezji od pierwszego do ostatniego utworu. Partnerów tej lirycznej rozmowy można ująć w ramy archetypicznych portretów mężczyzny i kobiety, męża i żony, ojca i matki. Te swego rodzaju „sceny z życia małżeńskiego” rozgrywają się w obrębie kilku cykli poetyckich, przybierających zróżnicowane formy kompozycyjne (na przykład struktura Wielkiego Tygodnia odwzorowuje podział nabożeństwa Drogi Krzyżowej na 14 stacji wplecionych w dramaturgię ostatniego tygodnia Wielkiego Postu). Przy czym autor daje wyraźne sygnały znaczenia czasu, w którym „dzieją się” te ludzkie sprawy. W tytule pierwszej części zawarł punkt odniesienia do „słodkich lat siedemdziesiątych”, zaś drugą część w przemyślnych didaskaliach (list wstępny i końcowe „Oświadczenie”) zamknął na początku XXI wieku. [...] Liryczny spektakl Ireneusza Kocyłaka rozgrywa się na małej, zamkniętej scenie, z wyraźnie oznaczoną granicą wnętrza i świata zewnętrznego. Dramat samotności we dwoje, oddzielenia, niechęci i strachu rośnie z wiersza na wiersz, wzmacniany nieumiejętnością, ale i ogromnym pragnieniem kochania. Nieomal pusta przestrzeń (warstwa opisowa tych wierszy jest mocno zredukowana) czyni wyraźniejszymi gesty i słowa obojga „bohaterów”. Te poetyckie portrety nieraz zamieniają się w lustra, w których możemy zobaczyć własne odbicia. Składają się one na obraz „naszych czasów”, którym naprawdę można się do głębi przejąć. Współczesność miesza ze sobą smaki, niweluje kontrasty, zaciera różnice, osłabia wrażliwość. A w czterech ścianach istnienia wciąż rośnie ciśnienie miłości (nienawiści) i jest wielką nieprawdą, złudzeniem, że można je osłabić ucieczką w samotność. Na szczęście poeci i „gorzkie sny” skutecznie zaburzają tylko pozorny spokój pustyni...
Piotr Sanetra, fragm. Posłowia
O autorze
Ireneusz Kocyłak – absolwent Wydziału Aktorskiego warszawskiej PWST. W latach 1982-2010 był aktorem stołecznego Teatru Współczesnego. Wydał tomiki wierszy: Ruchomy Teatr, Psalmy Judasza, Zapiski niedowiarka, Para za parą, Nieziemskie rozkosze, Akrostychy (Imionnik serdeczny, Typy dla Ksantypy) i Bosski świat – poemat satyryczno-polityczny, zbiór szarad Kocy, kocy, bajki oraz sztuki teatralne: Skansen i Made in Poland, Koktajl Mołotowa, tryptyk Siewcy wiatru (Odbicia, Znienacka, Na niby) i Dramaty (Letarg, Mgła). Opublikował także dwie książeczki dla dzieci: Dziwne zwierzę oraz Podróże Pana Sójki i inne bajki. Jako dramaturg debiutował sztuką Kochać bliźniego w Teatrze Popularnym w Warszawie. Wystawił także Komedię rodzinną (prapremiera w Teatrze Współczesnym we Wrocławiu) i musical Ostry makijaż (Teatr Syrena). Polskie Radio w Warszawie zrealizowało słuchowiska: Bez jakichkolwiek podejrzeń, Za rok, za dzień, za chwilę, Maski oraz űródło prawdy o sobie samym. Ceniony autor szarad i drobnych form szaradziarskich, od lat współpracuje z warszawskim wydawnictwem „Rozrywka”.
|