„Historia Polski z okresu Drugiej Wojny Światowej ześrodkowana była wokół dwu państw: Państwa Podziemnego w Kraju i – tworzonego w wyniku tej wojny – Państwa na Wygnaniu z siedzibą w Londynie. Obydwa te Państwa tożsamość swoją utrwalały w oparciu o zorganizowane (później zlikwidowane) formacje wojskowe: Polskie Siły Zbrojne (PSZ) na Zachodzie i Armię Krajową w Polsce. Podczas wojny PSZ zajmowały trzecie miejsce w obozie aliantów zachodnich, po Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Nie po raz pierwszy w naszej historii bohaterskie czyny żołnierzy i wartości, o jakie walczyli, zostały zparzepaszczone w dużym stopniu przez samych Polaków, co trzeba wytrwale przypominać i wyjaśniać, żeby wykorzenić wreszcie przyczyny popełnianych błędów. Taki też jest zasadniczy cel książki, którą Czytelnik ma teraz w swoim ręku.

[...]

Wstęp zamykam słowami, jakimi zakończyłem referat wygłoszony w 1985 w Londynie na Kongresie Kultury Polskiej na Obczyźnie i które obecnie tym bardziej są, niestety, aktualne: W rozkrzyczanej, hałaśliwej cywilizacji doby dzisiejszej słuch ludzi jest przytępiony, głos sumienia zagłuszany, a słowo drukowane nadużywane jak nigdy dotychczas. Aluzje już dzisiaj nie wystarczają i aby móc być zrozumiałym – jeżeli jest to jeszcze w ogóle możliwe – trzeba używać ciężkich argumentów. Tym też należy tłumaczyć mój styl, cierpkie słowa i sposób ujęcia problemów”.

Tadeusz Wyrwa, fragm. Wstępu

Spis treści

Odbudowa rządu Rzeczypospolitej Polskiej na obczyźnie

Tworzenie Państwa Podziemnego w Kraju

Stosunek Armii Krajowej do Armii Sowieckiej

Podziemie w otwartej walce

Zagłada stolicy Państwa Podziemnego

Wojsko bez Naczelnego Wodza

Zmierzch podziemnej państwowości

Etos Państwa Podziemnego i jego legenda

Kraj i Emigracja w ideowych założeniach poakowskiego WiN-u

Rozbrojenie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie

W służbie obcego wywiadu

Państwo na wygnaniu i paradoksy dziejów Emigracji

Przekazanie insygniów prezydenckich II Rzeczypospolitej do Kraju w roku 1990

Upiory hańbiącej przeszłości

Żałosny epilog kombatanckich dziejów

Co nam zostało z tych lat?

Aneks

Indeks osób