Pięć wieków poezji o Lublinie. Antologia
  • Wydanie: zmienione i uzupełnione
  • Miejsce i rok: Lublin, Wschodnia Fundacja Kultury „Akcent”, 2015
  • Objętość: 452, [1] s.
  • Format: 140 x 220 mm
  • Oprawa: twarda szyta
  • ISBN: 978-83-925993-6-4
  • SERIA: Biblioteka Siedemsetlecia
  • Cena zbytu: 55.00 PLN
  • Status: Książka dostępna

Antologia Pięć wieków poezji o Lublinie jest wyborem najciekawszych i najbardziej wartościowych wierszy pisanych z myślą o Lublinie, mieszkających lub goszczących w tym mieście ludziach, wreszcie o lubelskich wydarzeniach, zabytkach, dzielnicach, parkach, placach, ulicach, a nawet pojedynczych domach. Z kilkuset wierszy różnych twórców (od Kochanowskiego po najmłodszych poetów współczesnych) wybrano prawie 250 tekstów będących dziełem niemal 150 autorów.

W książce zamieszczono liryki poetów zauroczonych naszym miastem: tych znanych lub już zapomnianych; obecnych w słownikach i podręcznikach lub tylko drukujących swe wiersze okazjonalnie w czasopismach (szczególnie z wieku XIX). Są też wiersze poetów młodych – debiutantów tworzących bardzo interesującą poezję. W książce uwzględniono ponadto „lubelskie” wiersze poetów z Niemiec (Christiana Heckla), Ukrainy (Mykoły Jakimczuka), Węgier (Istvána Kovácsa), Izraela (Haliny Birenbaum), USA (Anny Frajlich). Zamieszczono też tłumaczenia „lubelskich” utworów poetów żydowskich piszących w jidysz (Arona Cajtlina, Jakuba Glatsztejna i Moszego Szulsztajna).

Antologia jest owocem wielu lat pracy i żmudnego poszukiwania tekstów, często ukrytych w starych księgach, czasopismach czy nawet archiwalnych rękopisach. Bez księgozbiorów lubelskich bibliotek (KUL, UMCS oraz Biblioteki im. Hieronima Łopacińskiego) książka ta nie miałaby szans zaistnienia w takiej postaci, w jakiej udało się ją stworzyć.

Miłość do miasta niejedno ma imię. Poprzez fraszkę, żart, satyrę czy wiersz liryczny poeci przekazywali swoje emocjonalne zespolenie z tym, co lubelskie, własne i piękne. Wiersze bowiem wyrażają radość wspólnego odkrywania różnobarwnej mozaiki życia grodu nad Bystrzycą, w którym spotykali się i mieli wiele do powiedzenia królowie, uczeni, kupcy, a nawet... diabły. Nade wszystko uroda miasta i charakterystyczny „genius loci” od wieków sprawiały, że Lublin stał się miastem poetów. Łatwo tu o wiersz, piosenkę czy legendarną opowieść. Od Jana Kochanowskiego do Józefa Czechowicza, od Sebastiana Fabiana Klonowica do Józefa Łobodowskiego życie miasta splata się w wieniec poezji i historii. Lublin – położony na pograniczu, u progu Kresów – od wieków stanowi pomost między Zachodem a Wschodem; jest miejscem, gdzie kwitną współpraca i sąsiedzka solidarność nie tylko w kwestiach polityki czy ekonomii, ale przede wszystkim w dziedzinie nauki i sztuki. Kaplica zamkowa – gotycka w architekturze, bizantyjska w wystroju – jest tego znamiennym (i niejedynym) przykładem. Także poezja dokumentuje te sprawy w ciekawych obrazach. Warto pamiętać, że to Józef Łobodowski w najtrudniejszych czasach wszelkiego rodzaju nacjonalizmów pierwszy podawał rękę do zgody i współpracy Ukraińcom, a poeta niemiecki Christian Heckel w Lublinie znalazł przyjaciół i – jak sam pisze – „bratnie poetyckie dusze”.

 

Spis treści

 

Lublin w poezji – poezja w Lublinie

Lublin in poetry – poetry in Lublin

 

I. Z poezji staropolskiej

 

Jan Kochanowski: Do doktora Montana; In willam Dąbrowitiam; Na wieś Dąbrowicę; Proporzec, albo Hołd Pruski

Sebastian Fabian Klonowic: Roxolania; Philtron

Jan Ponętowski: Sejm Walny Koronny Lubelski przez J. K. M. złożony 1569; Majestat

Daniel Bratkowski: O zegarze lubelskim; Lublin-siostra

Ignacy Krasicki: Monachomachia, czyli Wojna mnichów; Opisanie podróży z Warszawy do Biłgoraja w liście do księcia Stanisława Poniatowskiego. Wierszem i prozą

 

II. Z lat niewoli i konspiracji

 

Wincenty Kamieński: Przypadki lubelskie

Kajetan Koźmian: Oda w dzień uroczystości zawieszenia orłów francuskich w Lublinie; Stefan Czarniecki. Poemat w 12 pieśniach

Edmund Znatowicz: Trudno cię nie lubić

Maria Konopnicka: Lubelskiej młodzieży z podzięką i pozdrowieniem

Ewelina Braniec: Spacery lubelskie

Paweł Kośmiński: Obrazki lubelskie

Władysław Barwicki: Lublin w pieśni; Brama Krakowska; Brama Trynitarska; Zamek

 

III. Od nadziei do wolności

 

Franciszka Arnsztajnowa: Brama Krakowska; Rynek; Grodzka ulica; Wiatr nocny na placu Starej Fary; Na Olejnej; Na Korcach; Pod kościołem oo. Misjonarzy na Zamojskiej; Tobie śpiewam, Lublinie

Helena Pielesz Kwapiszewska: Pomnik grunwaldzki w Lublinie

Elżbieta Popowska z d. Platerówna Zyberk: Lublin; Dymy

Wanda Jagienka Śliwina: Panorama Lublina; Rapsod lubelski; Kościoły w Lublinie

Zenon Waśniewski: Lublin

Jakub Glatsztejn: Lublinie, moje święte miasto; Umarli nie chwalą Boga

Franciszek Lipiński: Lublin

Aron Cajtlin: Dzieci z Majdanka

Ewa Szelburg-Zarembina: 2 razy Lublin

Zofia Lipińska: Lublinowi

Józef Czechowicz: Autoportret; Lublin z dala; Muzyka ulicy Złotej; Kościół Świętej Trójcy na zamku; Księżyc w rynku; Ulica Szeroka; Wieniawa; Cmentarz lubelski; Zimowe uroki

Helena Platta: Dachy Lublina; Gołębie nad miastem; Kwiaciarki lubelskie; Grusza na Starym Mieście

Czesław Dobek: Lublin i ja

Stanisław Jerzy Lec: Z kartek notatnika polowego

Józef Łobodowski: Ballada lubelska

Stanisław Piętak: Lublin 1944 roku

Leon Pasternak: Czterdziesty czwarty

Mosze Szulsztajn: Widziałem górę

Henryk Domiński: Wspomnienie o Lublinie

Wacław Mrozowski: Przypomnienie

Stefan Wolski: Widok z Lublina; Lublin 1939; Elegia na temat Majdanka

Ignacy Igoń Gąsiorowski: Lublin

Wacław Iwaniuk: Czterdzieści cztery lata temu; Dziś mogę o tym mówić; Kocham cię moje lubelskie Jeruzalem

Jan Huszcza: Dzień wolności w Lublinie; Lublin z daleka

Jan Koprowski: Wiersze lubelskie; Majdanek 1951

Jerzy Hordyński: Pieśń o Majdanku

Anna Kamieńska: Lublin 1942; Ulica

Zygmunt Mikulski: O moim mieście; Latarnie na placu Litewskim

Jan Nagrabiecki: Majdanek

Jerzy Pleśniarowicz: Lublin kiedy we mgle

Grażyna Chrostowska: Wracam co dzień

Julia Hartwig: Lublin 1946; Elegia lubelska

Mikołaj Bieszczadowski: Szkice lubelskie

Tadeusz Kubiak: Lublin

Anna Beata Chodorowska: Miejsce urodzenia

Matylda Wełna: Madrygały z Koziego Grodu; Żywe ślady; Wiosenny Lublin; Świątynie

Longin Jan Okoń: Żeby tak zawsze; Czechowicz

Halina Birenbaum: Ona tam czekała... na Majdanku

Stanisława Burda: Gród z koziołkiem w herbie

Kazimierz Łojan: Legenda mojego miasta

Ryszard Liskowacki: W zmierzch lubelski

Anna Mrkowa: Lubelskiej Starówce; Lublin wieczorem

Józef Wiesław Zięba: Dedykacja z Lublina

Jerzy Jedziniak: Moja ulica

Jerzy Księski: Horyzonty miasta; Na ulicy Złotej; Najszersza ulica; Pierwsze skrzypce

Zbigniew Strzałkowski: Apokryf o mieście Lublinie; Otwieram miasto

Tadeusz Chabrowski: Lublin

Zbigniew Stawecki: Trzej Królowie w Lublinie

Elżbieta Cichla-Czarniawska: Tajemniczy fresk lubelski

Edward Franciszek Cimek: U Matki Bożej Płaczącej w Lublinie

Wiesław Kulikowski: Lublin

Zbigniew Falkowski: Ulicami Lublina; Majdanek

Jerzy Gutowski: Pejzaż miasta; Plac Litewski w Lublinie

Stanisław Popek: Impresje jesienne; Pytania

Bronisława Fastowiec: Lublin – miasto z Chagalla

Kazimierz Liszcz: Lublin – białe święta

Edward Stachura: Bójka w L.

Andrzej Tchórzewski: Lublin – ulica Podwal; Ślad staromiejski

Jerzy Łabęcki: Krakowskie Przedmieście

Waldemar Michalski: Poezja Starego Miasta; Wąwozy na Czechowie; Z dziennika Franciszki A.

Zdzisław Toczyński: Bardzo krótki poemat o Lublinie

Krzysztof Krejckant-Ożarski: Lublina pentaptyk

 

IV. Z wierszy nowych

 

Stanisław Klimaszewski: Andrzejowych fresków objawienie w kaplicy św. Trójcy na lubelskim zamku

Ryszard Kornacki: Lublin – noc w śniegu; Lubelska aria; Miasto moje; W oczach dziecka; Wspominanie

Tadeusz Kwiatkowski-Cugow: Noris

Stanisław Andrzej Łukowski: Na Krakowskim przed zmierzchem; Kośminek z lotu ptaka

Janusz Olczak: Czechów

Aleksander Rozenfeld: Poemat o mieście Lublinie

Anna Frajlich: W Lublinie

Maria Ballod: Lublin

Maria Duławska: Jesienny Lublin

Maria Józefacka: Idylle lubelskie

Michał Korzan: Zwiedzając Majdanek

Wacław Tkaczuk: W jakim to mieście?

Włodzimierz Niedźwiadek Sanecki: Od cieśli lubelaka

Alina Jahołkowska: Lublin – miastem miłości

Józef F. Fert: Okoliczniki lubelskie

Istvan Kovacs: Miasta polskie – węgierskim okiem

Henryk Józef Kozak: Ballada o placu Litewskim; Przemykam przez plac Litewski; Józef Czechowicz z cokołu nieopodal poczty w Lublinie

Bohdan Zadura: 2 x Sławinek

Stefan Aleksandrowicz: Dwie strofy o Lublinie

Henryk Makarski: Piosenka o siedmiu dniach wiosny w lubelskim Ogrodzie Botanicznym; Moje miasto

Dominik Opolski: Rok światła. Lublin

Maria Szczęsna: Moje miasto

Janusz Adamczyk: Rajskie pagórki; Szczęśliwa ulica

Marian Janusz Kawałko: Miasto

Zofia Nowacka-Wilczek: Zaliczenie do zbioru; Gdzie

ks. Wacław Oszajca: Notatnik lubelski

Stanisław Żurek: Bombardowanie Lublina; 3 maja stanu wojennego

Marian Stanisław Hermaszewski: Hymn do Matki Bożej Królowej Polski w katedrze lubelskiej; Plac Litewski

Adam Wiesław Kulik: Miasto – miraż

Zbigniew Roman Gołębiowski: Zimowy dzień w mieście L.

ks. Janusz Kozłowski: Epitafium na cześć księdza Piotra Ściegiennego spoczywającego na cmentarzu w Lublinie przy ulicy Lipowej

Piotr Kobielski-Grauman: Dystychy lubelskie

Magdalena Jankowska: Bogaty Lublin; Na Krakowskim Przedmieściu; Tu wolno dokarmiać; Na poligonie przy Wyrwasa

Teodora Pikuła: Miasto moje

Sławomir Rudnicki: Safo z Lublina

ks. Jerzy Szymik: Koniec epoki; Lublin. Patrząc w górę

Andrzej Namiota: Lublin o poranku; Obrazek z miasta I; Obrazek z miasta II

Wojciech Próchniewicz: Lublin – nieznane miasto; Lubelski cmentarz; Słowo o Lublinie

Henryk Radej: W lubelskiej katedrze

Bogusław Wróblewski: Z dogmatów kieszonkowych: cmentarz przy Lipowej

Urszula Gierszon: Lublin...; Ulice dzieciństwa; Tam gdzie mieszkam

Mykoła Jakimczuk: Kartka z Lublina; Do pani Diany

Anna Łyczewska: Trzy razy Lublin; Z Dominikańskiej; Też Lublin; Muzyka. Dzwonki na Złotej

Ewa Mazur: Z psem na czechowskich górkach

s. Urszula Michalak: Boskie początki Lublina; Lubelskie uliczki; Lubelski kościół zamkowy

ks. Alfred Wierzbicki: Tajemnice miasta; W Bramie Grodzkiej; Tatary

Artur Chlewiński: Młodo w Lublinie przedwcześnie na Starym Mieście

Marek Danielkiewicz: Tryptyk lubelski

Hanna Lewandowska: Mięta i czekolada

Bogusław Michałkiewicz: Bilet powrotny do Lublina

Christian Heckel: Lubelska winda

Piotr Szewc: Lublin 1982

Marek Chorabik: Krakowskie Przedmieście – Lublin

Jolanta Koziej: Frasobliwy z placu Peowiaków

Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki: Piosenka lubelskiego utracjusza

Andrzej Niewiadomski: Sławin. Zima; Ulica Weteranów. Ostatni dzień zimy

Zofia Opałka: Siedem wzgórz Lublina

Joanna Pawłat: Lublin okiem pilota; Tanka lublinianka; Tanka o osiedlu Nałkowskich

Anna Maria Goławska: W Lublinie

Marcin Czyż: Lubelskie pokoiki: Arachia

Rafał Mieczysłavsky: Mój Lublin

ks. Paweł Wojciech Maciąg: Rozmowa z Panią Płaczącą w katedrze lubelskiej

Aleksandra Zińczuk: Interficio; Nie przenoście nam stolicy do lub i na

Wojciech Dunin-Kozicki: ...system mechanicznie doskonały...; Małe lubelskie

Joanna Hałas: Sen kamienicy; Nadejście nocy

Marta Grzesińska: Moje rodzinne miasto Lublin

Rafał Rutkowski: Audiencja

 

Nota edytorska

więcej o książce
zwiń
Polecane

Zbiór opowiadań, których motywem przewodnim jest emigracja i związane z nią dylematy życiowe bohaterów.

Wspomnienia z posługi duszpasterskiej wśród deportowanych do Kazachstanu.

Książka o dojrzewaniu do ojcostwa

Felietony i eseje o jagiellońskim duchu miasta Lublina