Jadwiga Skibińska-Podbielska

(1939-2022)

Była z pochodzenia Wołynianką. Urodziła się w 1939 roku w Progonowie, położonym na przedmieściu Torczyna. Jej przodkowie ze strony ojca brali udział w Powstaniu Listopadowym, zaś ze strony matki uczestniczyli w Powstaniu Styczniowym. Na Wołyniu życie obu rodzin było blisko związane z Łuckiem, gdzie jej członkowie kształcili się w tamtejszych, znakomitych szkołach średnich. Swój wysoki poziom zawdzięczały one historycznym wpływom sławnego Gimnazjum Krzemienieckiego „Ateneum”, gdzie w latach jego rozkwitu uczył poezji i sztuki wymowy Euzebiusz Słowacki, ojciec Juliusza.

Po drugiej wojnie światowej autorka znalazła się wraz ze swoją rodziną w Hrubieszowie, gdzie spędziła wczesną młodość, uczęszczała do Szkoły Podstawowej i do Liceum Ogólnokształcącego. Studia odbyła w Lublinie, w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, w zakresie filologii klasycznej. Tu poznała swojego przyszłego męża, Henryka Podbielskiego, z którym przeżyła 56 lat małżeństwa. Pracowała m.in. jako lektorka języka łacińskiego na Akademii Medycznej w Lublinie.

Uprawianej przez nią prozie dały początek aforyzmy, które drukowano w lubelskiej „Kamenie”. Tam również debiutowała opowiadaniami. Pierwsze wydanie książkowe Aforyzmów ukazało się w 1992 roku, kolejne – zmienione i uzupełnione – w 2001 roku, zaś najobszerniejszy ich zbiór został opublikowany w 2016 roku w tomie Aforyzmy i myśli osobliwe.

W 1997 roku wydała książkę pt. Epopeja prowincjonalna, w której opisała piękno bogatej polskiej prowincji z czasów przed transformacją oraz zagrożenia nadchodzące ze strony schematycznej kultury Zachodu. Kolejna jej powieść, Epopeja wołyńska 1913-1945 (2008, 2013), zawiera syntetyczny obraz Wołynia i Polski w pierwszej połowie XX wieku. Po wielkich wydarzeniach zaistniałych w tym okresie wypływa z Epopei przesłanie historiozoficzne, że najważniejszym zadaniem dla Polski jest utrzymanie niepodległości w tak trudnym, granicznym położeniu.

W roku 2015 ukazał się zbiór opowiadań Napój miłości księżnej Teresy i inne opowiadania oraz obszerny Dziennik z prowincji polskiej 1981-2014, którego kontynuacją jest wydany w 2023 roku Dziennik swojski (2014-2021). W 2017 roku opublikowała zbiór opowiadań Posadzisz mi narcyzy.Twórczość prozatorską wieńczy wydana pośmiertnie (2024) powieść Piękna Helena i złoczyńcy, określona przez autorkę mianem „komedii polityczno-obyczajowej”. Stanowi ona bardzo szczególny wyraz niepokoju, jakim napełniały pisarkę zgubne wpływy postkomunistycznej i neoliberalnej „Trzeciej Rzeczypospolitej” na losy współczesnej Polski.

Twórczość Jadwigi Skibińskiej-Podbielskiej charakteryzuje język prosty, barwny i służebny, ukształtowany pod wpływem pięknej stylistyki, stworzonej przez kulturę antyczną. Autorka reprezentuje polski punkt widzenia wydarzeń historycznych, wobec kultury zachodu jest pozbawiona kompleksów, przypomina i chwali polską tradycję i kulturę.

Jadwiga Skibińska-Podbielska zmarła 10 sierpnia 2022 roku.