Abp Bolesław Pylak

(1921-2019)

Polski duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk teologicznych, biskup pomocniczy lubelski w latach 1966-1975, biskup diecezjalny lubelski w latach 1975-1997 (od 1992 arcybiskup metropolita lubelski), od 1997 arcybiskup senior archidiecezji lubelskiej.

Urodził się 20 sierpnia 1921 r. w Łopienniku Górnym. Do momentu rozpoczęcia II wojny światowej uczył się w gimnazjum i liceum w Tarnowskich Górach. W trakcie okupacji niemieckiej, zabezpieczając się przed przymusowym wywiezieniem na roboty do Niemiec, pracował w gospodarstwie rolnym swego ojca, który był plantatorem tytoniu. Później był zatrudniony w Urzędzie Gminy w Łopienniku. Od 1941 r. był żołnierzem Batalionów Chłopskich (pseudonim „Kalina”). W 1943 r. uzyskał konspiracyjną maturę.
W latach 1943-1948 studiował w lubelskim Wyższym Seminarium Duchownym. Po zakończeniu okupacji, w 1944 r. rozpoczął również studia na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, które ukończył w 1948 r. z tytułem magistra teologii. Święceń prezbiteratu udzielił mu 29 czerwca 1948 r. w Lublinie Stefan Wyszyński, biskup diecezjalny lubelski. W latach 1949-1953 odbył studia specjalistyczne na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Ukończył je ze stopniem doktora teologii dogmatycznej na podstawie dysertacji „Kościół – Mistyczne Ciało Chrystusa. Projekt „Konstytucji dogmatycznej” na Soborze Watykańskim”. W latach 1959-1960 uzupełniał wiedzę na studiach specjalistycznych we Francji, Belgii i Włoszech. Habilitację w zakresie teologii dogmatycznej uzyskał w 1969 r. także na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na podstawie rozprawy „Eucharystia sakramentem jedności Mistycznego Ciała Jezusa Chrystusa. Koncepcja teologiczna św. Tomasza z Akwinu”.

14 marca 1966 r. został mianowany biskupem pomocniczym diecezji lubelskiej ze stolicą tytularną Midica. O nominacji poinformował go prymas Polski pismem z dnia 4 kwietnia 1966 r. Święcenia biskupie otrzymał 29 maja 1966 r. w katedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie. Udzielił mu ich biskup diecezjalny lubelski Piotr Kałwa, któremu towarzyszyli Ignacy Tokarczuk, biskup diecezjalny przemyski, i Jan Mazur, biskup pomocniczy lubelski. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „In Te Domine speravi” (Tobie, Panie, zaufałem). W latach 1966-1975 sprawował w diecezji urząd wikariusza generalnego. W kurii biskupiej był przewodniczącym Wydziału Nauki Chrześcijańskiej, a także członkiem Rady Budowy i Odbudowy Obiektów Sakralnych oraz Consilium Vigilantiae. Po śmierci biskupa Piotra Kałwy od 19 lipca 1974 do 9 czerwca 1975 r. zarządzał diecezją w charakterze wikariusza kapitulnego.

9 czerwca 1975 r. został mianowany biskupem diecezjalnym diecezji lubelskiej, o czym został powiadomiony pismem prymasa Polski z dnia 14 czerwca 1975 r. 23 czerwca 1975 r. kanonicznie objął diecezję, natomiast 20 lipca 1975 r. odbył ingres do katedry lubelskiej. 25 maja 1992 r., w związku z ustanowieniem metropolii lubelskiej, został wyniesiony do godności arcybiskupa metropolity lubelskiego. 29 czerwca 1992 r. otrzymał w Bazylice św. Piotra w Rzymie paliusz metropolitarny. W 1977 r. zarządził II Synod Diecezji Lubelskiej. W 1993 r. ustanowił kapitułę kolegiacką przy kościele pokatedralnym Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chełmie. Jako biskup diecezjalny lubelski sprawował urząd wielkiego kanclerza Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. 14 czerwca 1997 r. papież Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z urzędu arcybiskupa metropolity lubelskiego.

Zmarł 6 czerwca 2019 r. w Lublinie. W chwili śmierci był najstarszym polskim biskupem. 11 czerwca 2019 r. został pochowany w krypcie archikatedry lubelskiej.